Doodstil was het

Het is doodstil in de eetzaal. Het enige wat je hoort is het bestek van 60 etende mensen. Tik tik tik. Niemand kijkt elkaar aan. Geen gesprek. Geen contact. De tranen prikken achter mijn ogen.

De eerste maaltijd van mijn eerste week sesshin was verschrikkelijk. Na afloop ben ik huilend van tafel gelopen naar mijn kamer. De stilte deed mij denken aan stille maaltijden vroeger thuis, als mijn ouders woorden hadden. Vreselijk vond ik dat, die voelbare spanning.

Sesshin is een stilteretraite op zen boeddhistische wijze. Met de rituelen van zen. Het vaste dagschema bestaat uit 17 keer 25 minuten mediteren, met daartussen loopmeditatie, sport en korte pauzes. En maaltijden in stilte.

Alleen tijdens de teisho (lezing) in de ochtend wordt er gesproken. En dan is er nog het persoonlijk onderhoud ’s avonds met de zenmeester, dan heb je 2 minuten, soms 3, om te vertellen hoe het met je gaat.

Het is de bedoeling om geen contact te hebben, dus ook geen oogcontact. Telefoons worden ingeleverd bij aankomst. En dan nog zeggen mensen om me heen ‘veel plezier, hoor!’, als ik vertel dat ik op retraite ga.

Het is super intens kan ik je vertellen. Ik kijk er altijd wel en tegelijkertijd niet naar uit.

Maar waarom ik het dan iedere keer weer doe?

Een sesshin werkt door op verschillende lagen.

De eerste laag is die van het blijven, terwijl ik eigenlijk weg wil. De confrontatie met mezelf, mijn gedachten en de omgeving zonder prikkels. Erbij blijven, in contact met het moment blijven. Het leert me om in het dagelijks leven in verbinding te blijven met de situatie. Met het ongemak. Er niet van weg te lopen.

De tweede laag is die van mijn gedachten. Tijdens de eerste meditatiesessies razen de gedachten nog door mijn hoofd, maar na een meditatie of 40 op dag 2 wordt het wat rustiger. Er zijn weinig tot geen prikkels, dus dan beginnen vaak de oude gedachtenpatronen bij mij naar boven te komen. En verveling. Ik word me bewust van dat ik eigenlijk heel verslaafd ben aan prikkels. Dat ik altijd wat te doen heb.

De derde laag is die van het thema van de week. De dagelijkse lezing van de zenmeester daalt diep in. Juist door de afwezigheid van andere prikkels.

De vierde laag is een onbewuste laag. De werking daarop heb ik pas veel later in de gaten. Net zoals dat de opbrengst van het dagelijks mediteren pas voelbaar is na een half jaar of een jaar. Dat wanneer je het een paar dagen niet doet, je het voelt. Net iets onrustiger. Net een korter lontje.

Op dag 7 is er als afsluiting, altijd een feestelijk ontbijt. We praten na over de bijzondere week. Er is verbinding voelbaar als je een hele week in stilte naast elkaar gezeten hebt.

De dagen na de sesshin is het alsof je op een wolkje loopt. Dat laat zich niet in woorden omschrijven, dat moet je voelen. De mooiste metafoor vind ik die van het schoonmaken van je huis. In de dagelijkse meditatie ruim je je huiskamer op en stofzuig je een keer. Een sesshin is als een grote schoonmaak, waarbij je het hele huis grondig poets en alles een keer in je handen hebt. En weggooit wat je niet meer nodig hebt.

Bovenstaande foto heb ik vorige week gemaakt op de hei. Als bruggetje naar mijn sesshin ervaringen. Want wanneer heb jij voor het laatst tijdens een wandeling een tijdje onder een boom of op een bankje gezeten? Even helemaal niets gedaan?

Of ren je altijd maar door? En hoor je jezelf regelmatig zeggen dat je het druk hebt en dat het is zoals het is? En kijk je uit naar je volgende vakantie?

Mediteren is eigenlijk helemaal niet iets wat je kunt leren. Het is iets wat je moet ervaren. Het leeraspect zit in het dagelijks gaan doen. Want daar zit het goud.

Wil je ontdekken wat meditatie of coaching voor jou kan doen? Meer informatie vind je hier of Boek een gratis Let’s Zoom gesprek.